rại 5 Lam Sơn Thanh Hóa. Anh nhận ra cơn lạnh dâng lên từng chập trong thân thể. Lạnh của khiếp sợ. Lạnh của sự chết. Lạnh do con người biết mình đang dần chết với cơ thể còn hiện sống. Anh đưa tay cào cào lên mặt cửa gỗ phòng giam... Thật sự anh cố lung lay tấm cửa, nhưng bởi đã quá kiệt sức nên đầu ngón tay chỉ sờ sẫm loay hoay trên mặt gỗ sần sùi... Có ai nghe tôi không.. Có ai nghe tôi không?!! Anh muốn hét lớn, nhưng chỉ phát ra những tiếng phì phì rên rỉ ư ư trong cuống họng qua hàm răng dẫu cố nghiến chặt vẫn tự động đập vào nhau do cơn lạnh tê buốt mỗi lúc một mãnh liệt dâng ngập trong thân. Ðầu anh lại nóng hầm hầm như đang trong cơn sốt cao độ.. Có ai nghe tôi không.. Có ai nghe tôi không?!! Anh lập lại lời van xin, mắt trừng trừng vào vũng tối hình như dày đặt, và sắc lạnh hơn. Tiếng ư ư dần tắt nghẹn bởi cổ họng khô rốc, đóng cứng... Bên ngoài hai bức tường đá trước cửa khu kiên giam có tiếng lao xao của những người bạn Miền Nam... Ði nghe, "cà phê phượng"... Ði hết nghe, "cà phê phượng". Giọng Quảng Nam nặng âm sắc của Phan Văn Giỏi (mà anh hiểu, cố ý để anh nghe ra được với cách lập lại biệt danh "cà phê phượng" các bạn trước kia gọi anh). Và âm động rầm rập của toán đông người leo lên xe... Ðoàn xe mở máy. động cơ nhỏ dần... nhỏ dần. Nhiều người đồng loạt la lớn.. Chào, chào nghe... Tụi tôi đi anh ơi.. Anh ngã sập người lên tấm cửa, chiếc chân bị cùm kéo căng từ bệ nằm không gây nên đau đớn. Anh cũng không biết mình đã bật khóc sau khi gào lên được tiếng ngắn thương tâm... Trời ơi!!

Không biết bây giờ là mấy giờ, và anh đã quì, nằm theo vị thế một chân kéo dài, một chân quì trên đất đã bao lâu.. Có tiếng kẹt cửa từ căn phòng đối diện, và ngón tay gỏ gỏ lên tấm gổ làm dấu hiệu... "Chú, chú gì đấy... Chú "zét"(1) gì đấy.. Chú có nghe gì không?" Anh lắng nghe, nhưng không thể trả lời. Người ở phòng đối diện lại đập mạnh cửa... "Nầy, chú, chú gì đấy... chú "zét" gì đấy.. người ta đi rồi đấy, có nghe ra không..." Anh gắng gượng phều phào hỏi nhỏ... Họ đi thật rồi à!!

-Chứ còn gì nữa, ban nãy cháu ra làm việc, có đi ngang các chú ấy, họ biết cháu ở trong nầy, có người nhắn cháu gởi lời chào chú,

- Anh biết họ đi đâu không?

- Thì vào Nam chứ còn gì nữa!

- Biết đâu họ chuyển trại đi vòng vòng đâu đây? Anh cố gắng, gượng tự cứu, bám vào một hy vọng đã tắt hẳn.

... Xì, làm gì có chuyện ấy, người nào cũng lãnh lương khô để đi hai ngày tàu hỏa, mỗi người một gói thuốc lào An Thái, mười điếu Tam Ðảo. Chuyển trại vào Nam mới có tiêu chuẩn ấy chứ.

- Như thế chỉ còn một mình tôi ở đấy sao? Anh phân bua tội nghiệp, cùng đường.

- Thì hẳn thế chứ còn gì nữa, hỏi thối vừa vừa chứ. Nhưng nầy, chú bị vụ việc gì mà khó thế? Giọng nói bỡn cợt, bất cần.

Không để ý lời của kẻ bên kia khung cửa, anh chuyển câu chuyện qua tình huống khác: Anh có thấy ai bị kiên giam tương tự như tôi không?

... Ối, ngoài Hỏa Lò, trên mấy trại phía Bắc khối người ấy, cứ hết hạn nầy đến hạn khác, ba bốn cái "tập trung" suốt!!

Anh bám vào mối an ủi khốn cùng: Nhưng đó chỉ là diện hình sự như của anh chứ gì?

- Hình sự chúng cháu thì nói làm gì, cứ xong "trường"(2) là lên trại, hết trại 1, Phố Lu, đến trại 3, Nghệ Tĩnh, rồi trại Ngọc, trại Phong Quang, nay "quân ta" lại về trại 5 Lam Sơn nầy.. Hết ở trại, ra ngoài được vài tháng gây vụ việc xong lại vào nằm, thì... đời ta vẫn đẹp sao... tình yêu vẫn đẹp sao... dù cùm đeo có nặng thế nào..!!(3) Người nầy đổi giọng nghiêm trọng: "Ý là cháu nói các ông chính trị đấy chứ, có ông ở Hỏa Lò chuyển trại lên Phong Quang mấy năm trước, khi cháu còn ở đấy- cái ông gì chỉ vì "tội làm thơ" mà bị tập trung mấy mươi năm, còn cả gan ném thơ vào Ðại Sứ Quán nước ngoài nữa đấy!!"

Xoay vòng chân cùm ở vị thế chữ U úp xuống, anh quì hai gối lên bệ nằm, đầu gục xuống ngực, nói ra lời... Lạy Chúa Thánh Thần xin gìn giữ, giúp sức qua khổ nạn. Xin cầu cho người anh em không quen biết. Xin cầu cho người làm Thơ không biết tên, cho tất cả những ai cùng khốn, đau thương. Lòng anh dần dâng ngập mối an ủi ấm áp... Có người khổ hơn mình, những đồng bào Miền Bắc đã chịu rất lâu tai họa cộng sản, những người vượt sống giữa vũng tối, sự chết, chịu đựng bền bĩ kiên trì mối sĩ nhục vô lường của chế độ mất nhân tính gớm ghê nầy - Những người viết Thơ - biện pháp chiến đấu, quyết liệt để tồn tại với Chữ.

(1) Gọi tắt chữ "Việt gian-Z", để chỉ tập thể tù người Nam bị đưa ra bắc sau 1975.

(2) Trường: "Trường Vừa Học-Vừa Làm", trại tập trung thanh thiếu niên do công an quản lý "giáo dục".

(3) Nhại theo một bài hát tuyên truyền của Miền Bắc trước 1975.